TEST PYRAMID (THÁP KIỂM THỬ) – NGUYÊN LÝ VÀNG BỊ LÃNG QUÊN Ở NHIỀU DOANH NGHIỆP

Trong rất nhiều công ty hiện nay, kiểm thử phần mềm vẫn bị coi là nhiệm vụ “riêng” của team QA/SQA/Tester. Quan điểm này không chỉ làm giảm hiệu quả mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sản phẩm đầu ra.

📌 Test Pyramid là gì?

Đây là mô hình giúp phân bố effort kiểm thử một cách chiến lược, khoa học và bền vững:

1. Unit Test (Kiểm thử đơn vị) – Tầng đáy của kim tự tháp
   • Nhiều nhất, thực hiện nhanh, do Dev đảm nhận.
   • Kiểm tra các hàm, module nhỏ – đảm bảo logic từng thành phần hoạt động đúng.
   • Ví dụ: Hàm tính chiết khấu, chức năng tính tổng đơn hàng.
2. Integration Test (Kiểm thử tích hợp) – Tầng giữa
   • Kiểm tra sự tương tác giữa các module hoặc service.
   • Ví dụ: API GET thông tin giỏ hàng – kiểm tra xem việc thêm sản phẩm có cập nhật tổng tiền đúng không.
3. End-to-End Test (Kiểm thử đầu-cuối) – Tầng trên cùng
   • Số lượng ít, nhưng cực kỳ quan trọng để xác nhận luồng người dùng hoạt động chính xác.
   • Ví dụ: Một người dùng có thể đăng ký, đăng nhập, đặt hàng và thanh toán thành công.

📌 Hệ quả khi CHỈ có team test chịu trách nhiệm kiểm thử:

• • Unit test & Integration test thường bị… bỏ qua.
  • Lỗi chỉ được phát hiện trễ – fix bug muộn tốn nhiều thời gian và chi phí.
  • QA bị quá tải, khó đảm bảo đầy đủ kịch bản kiểm thử.
  • Chất lượng sản phẩm suy giảm, dễ gây lỗi nghiêm trọng khi release.

📌 Kiểm thử là TRÁCH NHIỆM CHUNG!

Không phải tester làm hết, mà là cả team cùng làm từ sớm (Shift-left testing).

📌 Vai trò cho các team:

• Dev viết Unit & Integration Test ngay trong quá trình phát triển.
• QA/Tester tập trung vào Integration Test, End-to-End Test, exploratory testing và kiểm thử theo nghiệp vụ.
• PM, PO, QA, Dev cùng xây dựng chiến lược kiểm thử toàn diện.

Khi xây tháp kiểm thử từ đáy lên sẽ tạo ra phần mềm bền vững + release tự tin + ít bug hơn!

Nếu công ty bạn vẫn nghĩ “kiểm thử là việc của QA/Tester”, thì đã đến lúc thay đổi tư duy!